Cursus syntropische landbouw
26, 27, 28 februari, 1 maart 2026
Mijn voedselbosreis
Het was de tweede zomer van het voedselbos. Ik ging zo vaak als ik kon het voedselbos in om te zien hoe alles groeit. Wat heerlijk toen ik de eerste frambozen mocht plukken. Toch miste ik iets… Ik ervaarde een afstand tot de planten en het voedselbos. Alsof ik een soort toeschouwer was. Terwijl het eigenlijk de bedoeling was dat ik me meer onderdeel van de natuur ging voelen.
Ook was ik onzeker over het voedselbos. Klopt het ontwerp eigenlijk wel? Groeien de planten wel goed genoeg? Staat die plant wel op de juiste plek? Moet ik ze niet ergens mee helpen? En wat gaan andere mensen hier van vinden? Want de bomen en struiken zijn nog zo klein en staan zo ver uit elkaar. Dit lijkt nog lang niet op een bos.
Toen kwam ik een filmpje tegen dat mij ontzettend aansprak. Een man met een zaag die zorgt voor super productieve, diverse en levendige bossen. Ik dacht in eerste instantie dat dit alleen in de tropen kon. Toen zag ik dat er in Spanje een cursus Syntropic Agroforestry werd georganiseerd. Daar moest ik naar toe!
Deze cursus was voor mij een enorme verrijking. Ik leerde over plantengemeenschappen die elkaar in hoge dichtheid opvolgen in tijd en ruimte, verstoringen en bosdynamiek, en de waardevolle rol die wij mensen vervullen in deze ecosystemen. En we gingen met alle deelnemers ook daadwerkelijk een systeem aanleggen!
Toen ik terug kwam keek ik met andere ogen naar mijzelf in relatie tot het voedselbos. Ik zag heel helder wat ons voedselbos nodig had. Welke planten ontbreken en wat ik kon doen zodat planten hun rol in het systeem optimaal kunnen vervullen. Sindsdien probeer ik het voedselbos op allerlei manieren levendiger, groeikrachtiger en productiever te maken. Wat een plezier!
Tim Seegers
Ontdekken hoe je een sleutelrol kan vervullen in het voedselbos?
Zorgen voor groeikrachtige plantengemeenschappen? Ook bij extreem weer en gedegradeerde bodems.
Meer leven en diversiteit in het systeem creëren?
Samenwerken met de planten? Wederkerige relaties aangaan voor de lange termijn?
Het voedselbos een stuk productiever maken? En vanaf het eerste seizoen oogsten?
Nog meer plezier beleven aan je voedselbos? En dat het voedselbos ook van jou gaat houden? 😉
In deze cursus leer je
Over de principes van syntropie en entropie en wat deze processen betekenen voor landbouw en voedselbossen.
Over opvolgende systemen van kolonisatie, accumulatie en overvloed.
Over bosdynamiek en het belang van verstoringen.
Hoe je plantengemeenschappen in hoge dichtheid creëert, die elkaar in tijd (levenscyclus) en ruimte (strata) opvolgen.
Hoe je met gerichte en ingrijpende snoei omstandigheden kan creëren, zodat planten hun rol en functie in het systeem goed kunnen vervullen.
Welke plek groenten en granen hebben in een bosecosysteem.
Hoe je deze principes kan toepassen in een bestaand of een beginnend voedselbos.
Wat we gaan doen
De cursus bestaat uit vier achtereenvolgende dagen. De eerste twee dagen bij WIJdehorst in Wassenaar en de laatste twee dagen bij voedselbos Okkerheide in Leiden. In de ochtenden behandelen we het gedachtegoed en de theorie van syntropische landbouw. Na een voedzame lunch gaan we in de middag aan de slag in de praktijk. Bij WIJdehorst gaan we een nieuw syntropisch systeem aanleggen, en bij Okkerheide bestaande systemen snoeien, zagen en uitbreiden.
Deze cursus is bedoeld voor mensen met (enige) kennis over en ervaring met voedselbossen of agroforestry. Er is plek voor maximaal 20 deelnemers. We vinden het belangrijk dat er voldoende ruimte is voor interactie, vragen en discussie. De cursus wordt in het Nederlands gegeven.
Steven Werner
Is tien jaar geleden op zijn land in Frankrijk begonnen met experimenteren met syntropische landbouw. Hij ging eerder naar Brazilië om Ernst Götsch te ontmoeten en te leren over zijn zienswijze en manier van werken. Sindsdien is hij betrokken geweest bij allerlei trainingen in Europa en werkt hij als adviseur bij Ecotop in agroforestry systemen in Afrika.
Tim Seegers
Ik ben oprichter van Okkerheide. Een gemeenschappelijk voedselbos in Leiden dat in 2017 is gestart. In 2018 heb ik een cursus Syntropic Agroforestry gevolgd in Spanje. Sindsdien ben ik anders gaan kijken, denken en handelen om de productie van voedsel en biodiversiteit ook in ons voedselbos succesvoller te maken.
Terugblik laatste cursus syntropische landbouw
Ik kijk terug op mooie en volle dagen. Samen met 14 cursisten nam Steven Werner ons mee in de wereld van syntropische landbouw. Van filosofie, theorie, naar de praktijk. Zo hebben we niet alleen maar gepraat over diverse, productieve en dynamische systemen. We hebben ook een opening gemaakt in voedselbos Okkerheide, een nieuw systeem aangeplant, en een ouder systeem gesnoeid.
Investering
Volgt nog
Data en tijd
Donderdag 26 februari
Vrijdag 27 februari
Zaterdag 28 februari
Zondag 1 maart
09.00 – 17.00
Locatie
Wassenaar & Leiden